روش‌های کاهش هزینه‌ها در کسب‌وکارهای نوپا

استارتاپ‌ها مثل هر کسب‌وکار دیگری برای توسعه محصول، ارائه خدمت و ادامه حیات باید هزینه کنند. در شرایط سخت اقتصادی امروز که هزینه‌ها هر روز افزایش پیدا می‌کنند ولی درآمدها همپای آنها رشد نمی‌کنند، مدیریت هزینه و افزایش بهره‌وری در مصرف منابع مهم‌تر از همیشه است.

اولین مرحله در مدیریت هزینه، شناخت هزینه است. دانستن این که در فصل گذشته ۵ میلیارد تومان خرج شده است هیچ کمکی به تصمیم‌گیری فاندرها نمی‌کند، زیرا مشخص نیست که پرداخت بابت هزینه بوده یا خرید دارایی؟ اگر هزینه بوده کجا و چرا صرف شده؟ برای شناخت هزینه، بایستی از جنبه‌های مختلف به آن نگریست:

  • وضعیت پرداخت: اکثر هزینه‌ها نقدی هستند، اما بعضی هم غیرنقدی هستند و ممکن است موقع محاسبه از نظر بیفتند، مثل استهلاک تجهیزات یا حق سنوات کارمندان.
  • ماهیت هزینه: مثلاً هزینه حقوق و دستمزد، هزینه استهلاک تجهیزات، هزینه‌های عمومی و غیره.
  • هدف یا کارکرد هزینه: سه کارکرد اصلی هزینه: ۱- تولید و ارائه خدمات، ۲- فروش و مارکتینگ ۳- ستاد. البته در استارتاپ‌ها مرز دو گروه اول چندان مشخص نیست.
  • رفتار هزینه: هزینه‌ها ممکن است کاملاً ثابت یا کاملاً متغیر یا هر وضعیت بینابینی باشند. هزینه‌های ثابت با تغییر سطح فعالیت تغییر چندانی نمی‌کنند، از این رو در شرایط بحرانی که درآمد کاهش پیدا می‌کند این هزینه‌ها فشار زیادی به کسب‌وکار می‌آورند.

با توجه به این طبقه‌بندی، برای مدیریت هزینه در استارتاپ‌ها می‌توان به طور خلاصه پیشنهاداتی ارائه کرد. توجه داشته باشید که این پیشنهادات مقطوع نیستند و تصمیم‌گیری باید بر اساس نیازهای کسب‌وکار باشد.

  • از هزینه‌های غیرنقدی غافل نشوید. برای شناخت آنها از حسابدار و مشاور مالی کمک بگیرید.
  • تمرکز اصلی استارتاپ‌ها در ابتدای مسیر رشد تولید محصول است، پس طبیعی است که هزینه تولید و ارائه خدمات بیشتر باشد. در مرحله رشد قاعدتاً هزینه‌های فروش و مارکتینگ به شدت زیاد می‌شوند. اما هزینه‌های ستادی همیشه سهم اندکی از کل هزینه‌ها دارند.
  • افزایش هزینه‌های ستادی از دید سرمایه‌گذاران به معنی عدم تمرکز کوفاندرها بر تولید و عرضه محصول است.
  • هزینه‌های ثابت را حتی‌الامکان برون‌سپاری و منعطف کنید. مثلاً:
    • اگر کارمندی برای کسب و کار شما کلیدی نیست یا نیاز شما را می‌تواند در زمان کوتاه‌تری برآورده کند به جای استخدام فول تایم از قرارداد پارت تایم استفاده کنید.
    • به جای استخدام نیروی پشتیبانی مشتریان می‌توانید از شرکت‌های ارائه کننده خدمات کال سنتر استفاده کنید که ماهانه یا ترجیحاً به ازای هر تماس مبلغی دریافت می‌کنند.
    • استفاده از فضاهای اشتراکی که بر اساس تعداد نفرات می‌توانید هزینه را تنظیم کنید بهتر از اجاره دفتر با مبلغ ثابت ماهانه است.
    • حتی اجاره اتاق خصوصی از فضاهای اشتراکی بهتر از اجاره دفتر است، زیرا تمام خدمات و هزینه‌های عمومی فضای کار در قرارداد پوشش داده شده و نیازی نیست کوفاندرها درگیر آنها شوند.
    • به جای خرید نرم‌افزارهای حسابداری، CRM، تجهیزات سرور، VoIP و غیره می‌توانید از سرویس‌های ابری که بر اساس سطح کارکرد هزینه دریافت می‌کنند استفاده کنید.

کسب‌وکار به خودی خود سخت است، از هزینه‌ها غافل نشوید که سخت‌تر نشود!

 

داوود ابراهیمی
رئیس هیئت مدیره شرکت مشاوره مدیریت و مالی «مدیریت پایدار»